Wat verstaan we onder kwaliteitscultuur bij Samen Opleiden & Professionaliseren? Wat onderneem je om er zicht op te krijgen en hoe kun je de kwaliteitscultuur in je partnerschap versterken? Nu we gaan werken met peer review en de verantwoordelijkheid voor de kwaliteitsontwikkeling bij de partnerschappen komt te liggen, ontstaan er vragen ten aanzien van de kwaliteit van Samen Opleiden.
In schooljaar 2022-2023 ging een grote groep collega’s uit partnerschappen binnen het LOCK-traject (Leren Onderzoeken Creëren Kwaliteitscultuur) met deze vragen aan de slag. Doel van het LOCK-traject was om een impuls te geven aan de kwaliteitscultuur van het eigen partnerschap, maar ook om een bijdrage te leveren aan kennisontwikkeling van Samen Opleiden landelijk.
Het traject heeft acht producten opgeleverd die we in dit dossier ter beschikking stellen aan alle partnerschappen en andere geïnteresseerden. Naast de producten vind je in dit dossier ook achtergrondinformatie rond kwaliteitscultuur Samen Opleiden, zoals een webinar.
Het LOCK-traject heeft acht producten opgeleverd die we in dit dossier beschikbaar stellen. In de schematische weergave hiernaast worden de acht producten in onderlinge samenhang gepresenteerd. In het midden de tool die ons helpt om telkens aandacht te hebben en houden voor de bedoeling van Samen Opleiden. Daar omheen drie producten die helpen om binnen het partnerschap het goede gesprek te voeren over de kwaliteit van Samen Opleiden vanuit breed eigenaarschap en gedeelde verantwoordelijkheid. De producten 5, 6 en 7 richten zich op specifieke onderwerpen. Tool 8, het kwaliteitslemniscaat is een model dat overzicht biedt op de volle breedte van kwaliteitscultuur in het partnerschap en kan als denk- en reflectiemodel toegepast worden. Alle andere producten passen binnen dat wat in het lemniscaat aan bod komt.
1. Het draait om de be-doel-ing | Leidraad voor professionele dialoog
2. Blik op Samen Opleiden
3. Kwaliteitswaaier | Op weg naar kwaliteitscultuur
4. Datadialoog Samen Opleiden | Collectief eigenaarschap
5. Routekaart | Draagvlak Samen Opleiden bij leidinggevenden
6. Van opdracht naar opgave | Doorgaande begeleidingslijn
7. Als je het doet, doe het dan goed | Kaarten voor studenten die gevraagd worden te komen werken
8. Het kwaliteitslemniscaat | Denk- en reflectiemodel voor kwaliteitscultuur
Deze praatplaat helpt om alle betrokkenen bij Samen Opleiden & Professionaliseren iedere handeling te laten starten vanuit en toetsen aan het WAAROM. Het product ondersteunt het dialogiseren over de motivatie (= het WAAROM, de bedoeling) en niet het (eindeloos) discussiëren over de organisatie of een gewenste uitkomst (= het HOE en het WAT): minder systeem en meer bedoeling als houvast!
Eigenaarschap voor de kwaliteit van het werk als opleider, als opleidingsteam en als betrokkene in de context van Samen Opleiden is voorwaardelijk voor de kwaliteitscultuur en de kwaliteit van samen opleiden. Het uitgangspunt van deze tool is de dialoog met betrokkenen over hun eigenaarschap in het geheel van het partnerschap Samen Opleiden en het leren van en met elkaar.
Deze waaier is bedoeld als praktisch en handzaam instrument dat handvatten biedt en richting kan geven aan de dialoog over de kwaliteit van Samen Opleiden. Door wie, wanneer en op welke wijze wordt doelgericht gewerkt aan kwaliteit en hoe is dit zichtbaar? In de waaier wordt per waarborg een aantal concrete vragen gesteld die inzicht geven in het handelen van verschillende actoren en hoe dat handelen bijdraagt aan de gewenste kwaliteit van Samen Opleiden.
Met dit instrument word je stap voor stap meegenomen in het voeren van een kwaliteitsgesprek over data met betrekking tot Samen Opleiden. Het doel is om met elkaar routines aan te leren om samen data betekenisvol te maken ter verbetering van de kwaliteit van Samen Opleiden. Op deze manier ontstaat gezamenlijk eigenaarschap over de opdracht waar we met elkaar voor staan: samen goede leraren opleiden.
Dit product bestaat uit een routekaart en een bijbehorend stappenplan, die ondersteunend zijn bij het uitzetten van gerichte acties door programmaleiders/projectleiders/coördinerend schoolopleiders met het doel de betrokkenheid bij Samen Opleiden van MT/directeuren binnen schoolorganisaties te versterken.
De tool bestaat uit verschillende gesprekskaarten die ingezet kunnen worden tijdens het gesprek tussen begeleiders en leraren (in opleiding). De tool bevat verschillende gespreksonderwerpen die relevant zijn om te bespreken gedurende de doorgaande begeleidingslijn: Van opdracht naar opgave, Professionele Identiteitsspanning en Enculturatie.
Deze kaartenset is bedoeld voor studenten die gevraagd worden om in het onderwijs te komen werken. Dit kan soms een lastige positie en gesprek zijn, omdat de belangen van de student niet altijd dezelfde zijn als die van de school. Het doel van deze set is om studenten op weg te helpent om het goede gesprek te voeren zodat zij zelf kunnen zorgen voor de goede voorwaarden, studievoortgang en een mooie baan in het onderwijs.
De lemniscaat is het symbool voor oneindigheid. Het past bij het voortdurende proces dat in een kwaliteitscultuur plaatsvindt. Deze kwaliteitslemniscaat geeft de verbondenheid weer van alle factoren die van belang zijn voor kwaliteitscultuur. Het is een model dat overzicht biedt en als denk- en reflectie-model ook tot inzicht en doorzicht kan leiden. Zo kan de kwaliteitslemniscaat betrokkenen in beweging zetten en de beweging gaande houden.
Aan de slag met kwaliteitscultuur SO&P? Doe mee aan LOCK in actie!
In 2024 organiseren we twee fysieke bijeenkomsten waarbij we ons richten op de praktische toepassing en het genereren van impact van de acht ontwikkelde LOCK-producten. Deelnemers ontvangen tijdens de eerste bijeenkomst (op woensdag 5 juni) gedrukte exemplaren van de ontwikkelde LOCK-producten. We geven gerichte vragen mee om de producten in de eigen praktijk van het partnerschap toe te passen en ervaringen te monitoren. Tijdens de tweede bijeenkomst (op donderdag 7 november) verzamelen we vanuit de opgedane ervaringen collectieve uitkomsten. Daarmee scherpen we de producten aan en maken we een vertaalslag naar brede toepassing binnen Samen Opleiden & Professionaliseren.
Wat verstaan we onder kwaliteitscultuur bij Samen Opleiden? Hoe geef je er handen en voeten aan en hoe kun je de kwaliteitscultuur in je partnerschap versterken? Miranda Timmermans en Myrte Legemaate gaan tijdens dit webinar in op deze vragen en geven zij (praktische) inzichten en handreikingen waar partnerschappen mee aan de slag kunnen. Ze maken daarbij gebruik van de ervaringen en opbrengsten uit het LOCK-traject dat we het afgelopen jaar hebben uitgevoerd met zo’n 50 collega’s uit partnerschappen.
We zetten hier periodiek een LOCK-product en het ontwikkelproces van de makers in de schijnwerpers, zodat het brede veld van Samen Opleiden de producten optimaal kan benutten.