In dit hoofdstuk uit kennisbasis voor lerarenopleiders worden de uitgangspunten van het UNESCO concept Leren voor Duurzame Ontwikkeling vanuit een historisch perspectief uiteengezet om vervolgens de verbinding te leggen met (beroepsgerichte) kennisverwerving en zelfontplooiing van leraren (in opleiding) en hun leerlingen en studenten.

In dit verslag van bevindingen wordt eerst ingegaan op de laatste aanvraagronde voor aspirant-opleidingsscholen in 2017. Daarna komen de belangrijkste bevindingen van alle drie aanvraagrondes aan bod. Met deze bevindingen kunnen de aspirant-opleidingsscholen én de erkende opleidingsscholen hun voordeel doen.

Nieuwe en niet door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) bekostigde opleidingsscholen voor po, vo en mbo, kunnen subsidie aanvragen bij OCW voor bekostiging als aspirant-opleidingsschool. De ‘handreiking ontwikkelplan’ bevat informatie over het schrijven en indienen van de subsidieaanvraag, het opstellen van een samenwerkingsovereenkomst en het schrijven van een ontwikkelplan.

Uit onderzoek blijkt dat het goed begeleiden van starters veel positieveeffecten kan hebben. Dit betekent dat het voor mbo-scholen noodzakelijk is om beleid rondom starters te ontwikkelen of te versterken, bijvoorbeeld door een begeleidings- of inductietraject in te richten, zoals beschreven in het artikel dat is verschenen in het vakblad Profiel.

Startwijzer-mbo is een digitale scan die in beeld brengt hoe starters op dit moment worden ingewerkt en begeleid en op welke onderdelen er (nog) winst te behalen valt. Verschillende relevante actoren (starters, begeleiders, teamleiders, HR-functionarissen) kunnen de digitale startwijzer invullen om hun individuele perspectief voor het voetlicht te brengen.

Met het project ‘Begeleiding Startende Leraren’ (BSL), waarin lerarenopleidingen en universiteiten samenwerken in verschillende regionale projecten, stimuleert en subsidieert de overheid de ontwikkeling van zogeheten inductiearrangementen. Inductie is cruciaal voor het behoud van starters voor het onderwijs.

Artikel uit Groen Onderwijs (2014). Het aantal startende leraren dat uit onvrede vroegtijdig het voortgezet onderwijs verlaat, is al jaren veel te hoog. Stoas Vilentum Hogeschool en de leerstoelgroep ECS van Wageningen University begeleiden sinds een jaar starters en begeleiders in een project waarin nieuwe scholen kunnen aanhaken.

De afgelopen jaren hebben mbo-scholen op het thema professionalisering een grote ontwikkeling doorgemaakt. Dit magazine (2017) over professionalisering binnen het mbo is een uitgave van de MBO raad.

Eelko de Vries, schoolopleider op het Regius College te Schagen, sprak met twaalf werkplekbegeleiders van de scholengemeenschap over begeleiden in de school en wat hun werk kenmerkt. Dit heeft geresulteerd in een bundeling van inspirerende verhalen over de praktijk van de werkbegeleider, en inzicht in de vraag waar de begeleiders zich verder in willen bekwamen.

Geïnspireerd door ontwikkelingen in het voortgezet onderwijs hebben de Beroepsvereniging Opleiders MBO (BVMBO) en het Platform Samen Opleiden & Professionaliseren MBO gewerkt aan de ontwikkeling van een beroepsbeeld voor de docent mbo. Dit artikel uit het vaktijdschrift Profiel gaat in op de mogelijkheden van dit beroepsbeeld.