Hoewel Roel Werner, locatiedirecteur van RSG Pantarijn in Kesteren en in Rhenen, nog niet zeker wist of zijn bestuur zou gaan deelnemen aan het aspirant-partnerschap De Gelderse Onderwijsvallei, gaf hij zich daarop vooruitlopend op voor het LOCK-traject van het Platform Samen Opleiden & Professionaliseren. “Omdat het bij LOCK draaide om kwaliteitscultuur, dacht ik er sowieso wat te kunnen halen, temeer daar we op mijn scholen momenteel ook bezig zijn met kwaliteit.”
Die verwachting kwam uit, vertelt Roel. “Inmiddels zijn we een aspirant-partnerschap en ik vond het een zeer leerzaam en waardevol traject. Misschien wel het belangrijkste inzicht dat ik heb opgedaan is dat je niet zozeer moet werken aan een kwaliteitszorgsysteem, maar vooral aan een kwaliteitscultuur. Dat omvat veel meer. Het betekent onder meer dat je naast harde data ook met zachte data werkt, zoals ervaringen, observaties en indrukken en dat het gaat om de houding van mensen.”
Het groepje waar Roel deel van uitmaakte bestond uit acht professionals. Zij bogen zich over de vraag hoe je in je partnerschap een kwaliteitscultuur kunt ontwikkelen en ontwierpen daarvoor een model. “De rijke theoretische inbreng van de experts gaf daarvoor veel input”, vertelt Roel. “Op basis van die kennis hebben we een instrument ontwikkeld dat je als partnerschap kunt gebruiken om het gesprek over kwaliteitscultuur te voeren en te blijven voeren.”
Omdat een kwaliteitscultuur is nooit ‘klaar’ is, heeft het model de vorm van een lemniscaat, een symbool van oneindigheid. Het ontwikkelde kwaliteitslemniscaat benoemt vier sleutelfactoren die essentieel zijn voor een kwaliteitscultuur en hoe deze aan elkaar zijn verbonden. Het lemniscaat biedt handreikingen om gestructureerd met elkaar het gesprek te voeren over kwaliteit en ieders rol en bijdrage daaraan. Voorwaarde is wel dat er sprake is van een gezamenlijk perspectief op de kwaliteit die je als partnerschap voor ogen hebt.
Roel heeft in zijn partnerschap voorgesteld om het kwaliteitslemniscaat te gaan gebruiken bij het werken aan kwaliteitscultuur. “De waarde zit erin dat het model beschrijft hoe je harde en zachte data kunt koppelen en welke sleutelfactoren belangrijk zijn voor kwaliteit, bijvoorbeeld leiderschap en de organisatie. Vaak gaat het gesprek alleen over je eigen stukje, maar je moet ook uitzoomen: wat krijg ik van de laag boven mij en van de laag onder mij? En hoe verhoudt zich dat tot elkaar? Dat zijn leerzame vragen. Ik kijk er echt naar uit om dat gesprek te voeren met mijn schoolopleiders; dat zij bijvoorbeeld aangeven hoe mijn leiderschap zich vertaalt in hun leiderschap, waar het schuurt en waar kansen liggen.”
De kennis over kwaliteitscultuur, het samenwerken met professionals van andere partnerschappen en het ontwikkelen van een concreet product; dat alles maakte het LOCK-traject voor Roel boeiend en leerzaam. “Maar ook was het zeer waardevol om even uit de waan van de dag te kunnen stappen, op metaniveau naar je eigen praktijk van Samen Opleiden te kijken, je te spiegelen aan anderen, en gevoed te worden met nieuwe inzichten uit onderzoek. Dat was zeer verrijkend. Vaak heb ik gedacht: dit gun ik mijn schoolopleiders ook.”
Zo’n 70 professionals uit de wereld van het Samen Opleiden namen deel aan het LOCK-traject (2022-2023), georganiseerd door het Platform Samen Opleiden en Professionaliseren. Doel van dit traject was de kwaliteitscultuur in partnerschappen Samen Opleiden een impuls te geven. In de periodes tussen de vier plenaire bijeenkomsten in, werkten de deelnemers in groepjes aan een bepaald zelfgekozen vraagstuk. Ze deden dat onder meer door een product te ontwikkelen dat bijdraagt aan de oplossing van dat vraagstuk. De groepjes werden daarbij ondersteund door drie experts – Miranda Timmermans, Myrte Legemaate en Gonnie Niemeijer – die ook een bijdrage leverden aan de plenaire LOCK-bijeenkomsten. De groepjes hebben acht mooie producten opgeleverd, zodat ook andere partnerschappen kunnen profiteren van de opbrengsten van het LOCK-traject.
