Om een optimale kwaliteit van de opleiding te bewerkstelligen, verzamelen en analyseren partnerschappen Samen Opleiden regelmatig data. Om ervoor te zorgen dat dit daadwerkelijk bijdraagt aan de kwaliteit van het Samen Opleiden, is het instrument ‘Datadialoog Samen Opleiden’ ontwikkeld dat professionals helpt om de data betekenisvol te maken. De tool bestaat uit een handleiding en drie fasekaarten, die professionals kunnen gebruiken om het gesprek over data te voeren.
Het instrument is ontwikkeld door een groepje deelnemers van het LOCK-traject, een door het Platform Samen Opleiden & Professionaliseren georganiseerd traject over kwaliteitscultuur. Deze groep bestond uit: Bianca Pater (coördinator partnerschap Veelzijdig Opleiden), Sandra Driessens (programmaleider Thomas More Opleidingsschool), Evie Walsma (instituutsopleider bij NHL Stenden hogeschool), Elske Linders (schoolopleider bij Optimus Onderwijs), Lotte Coblens (medewerker kwaliteitszorg bij Thomas More hogeschool) en Ellen Leenaarts-Gunnewijk (lerarenopleider bij de HAN).
Hoe zorg je ervoor dat dataverzameling daadwerkelijk bijdraagt aan de kwaliteit van het Samen Opleiden? Dat is de vraag waarover het genoemde groepje professionals zich heeft gebogen. “Vaak wordt er wat algemeen en overkoepelend over data gesproken,” zegt Bianca, “maar het wordt een heel ander gesprek als je uitgaat van de verschillende rollen van de gesprekspartners: hoe kan ik vanuit mijn rol bijdragen aan kwaliteitsverbetering? Dan krijgen de data niet alleen meer betekenis, maar ontstaat er ook gezamenlijk eigenaarschap voor de kwaliteit van Samen Opleiden.”
Het instrument leidt de deelnemers van het gesprek over data door drie fases: de check-in, de procescheck en de check-out. In de eerste fase staan de rollen van de deelnemers, de data en de doelen en verwachtingen centraal. De gesprekspartners formuleren samen een vraag die ze in het gesprek willen beantwoorden. Tijdens de tweede fase, de procescheck, gaat het om de inbreng de gesprekspartners vanuit hun eigen rol: draagt wat ik inbreng bij aan de vraag die we hebben gesteld? “De procescheck helpt ook om de vraag scherp te houden”, zegt Lotte. “Je kunt er bijvoorbeeld achter komen dat de vraag die je aan het begin hebt geformuleerd toch niet de juiste is.”
Bij de check-out ten slotte worden de uitkomst en het vervolg besproken: Is het gelukt om de data betekenisvol te maken? En kan ik dit in mijn rol vertalen naar de praktijk?
Bij elke fase zijn vragen geformuleerd die je vanuit je eigen rol, (ik), de groep (wij) of vanuit beide perspectieven beantwoordt. “We starten en eindigen met ‘ik’, omdat we het gesprek over data willen starten vanuit de rol die jij binnen Samen Opleiden vervult”, vertelt Evie. “Het ‘wij’ zit heel sterk in de vraag die je beantwoord wilt hebben: hoe doen we dat met elkaar? En het ‘ik’ zit in de vraag welke bijdrage je er zelf aan levert vanuit je eigen rol en perspectief. Ik vind het een belangrijk inzicht dat er geen ‘ik’ is zonder ‘wij’ en andersom.”
“Wij hebben deze manier van gesprekken voeren in ons groepje uitgeprobeerd en hebben ervaren dat het leidt tot een sterkere bewustwording van je eigen rol en aandeel in de kwaliteitscultuur”, vertelt Elske. “Ik ben me er bewuster van geworden dat en het ‘ik’ en het ‘wij’ samen kunnen gaan.”
De eerste ervaringen in de partnerschappen van de ontwikkelaars zijn positief. Sandra: “Ik ben in mijn partnerschap nu bewuster bezig met het gegeven dat mensen vanuit verschillende rollen en perspectieven bijdragen aan kwaliteit. Ik benoem nu bijvoorbeeld standaard vanuit welke rol iemand iets vraagt of zegt. Dat leidt ertoe dat we ons sterker realiseren dat we verschillende rollen vervullen en dat we vanuit die verschillende rollen allemaal dezelfde kant op willen. Die bewustwording vind ik een heel mooi en belangrijk effect van deze datadialoog.”
Zo’n 70 professionals uit de wereld van het Samen Opleiden namen deel aan het LOCK-traject (2022-2023), georganiseerd door het Platform Samen Opleiden en Professionaliseren. Doel van dit traject was de kwaliteitscultuur in partnerschappen Samen Opleiden een impuls te geven. In de periodes tussen de vier plenaire bijeenkomsten in, werkten de deelnemers in groepjes aan een bepaald zelfgekozen vraagstuk. Ze deden dat onder meer door een product te ontwikkelen dat bijdraagt aan de oplossing van dat vraagstuk. De groepjes werden daarbij ondersteund door drie experts – Miranda Timmermans, Myrte Legemaate en Gonnie Niemeijer – die ook een bijdrage leverden aan de plenaire LOCK-bijeenkomsten. De groepjes hebben acht mooie producten opgeleverd, zodat ook andere partnerschappen kunnen profiteren van de opbrengsten van het LOCK-traject.
