Dat het belangrijk is dat de schoolleiding van partnerscholen actief betrokken is bij Samen Opleiden is evident, maar nog niet altijd de realiteit. Veel partnerschappen zoeken manieren om het draagvlak onder het management van scholen te versterken. In het kader van het LOCK-traject van het Platform Samen Opleiden & Professionaliseren is er een instrument ontwikkeld dat partnerschappen hiervoor kunnen inzetten. Mildred Wijma-Kolkman, schoolopleider van Opleidingsschool IJssel-Veluwe, en Dionne Donlou, programmaleider van Opleidingsnetwerk Samen Opleiden, werkten mee aan de ontwikkeling van de tool[1].
In scholen zijn het vooral schoolopleiders, instituutsopleiders en werkplekbegeleiders die zich bezighouden met Samen Opleiden. Het management staat vaak nog ver af van het opleiden in de eigen school, ziet ook Dionne. “Ik loop er regelmatig tegenaan dat op een school draagvlak ontbreekt of dat de facilitering niet goed is geregeld, zaken die vallen onder de verantwoordelijkheid van het management. Daarom was ik heel blij dat we als deelnemers van het LOCK-traject de mogelijkheid kregen om hiervoor iets te ontwikkelen. Als het gaat om de kwaliteit van Samen Opleiden, speelt de schoolleiding namelijk een belangrijke rol.”
“Het mooie van dit traject was dat je zelf bepaalde aan welk thema je wilde gaan werken”, vertelt Mildred. “Je gaat dus aan de slag met iets dat je echt belangrijk vindt, waarvan je de urgentie ervaart. Ik vond dat heel prettig.” “Wij gaan ervan uit dat schoolleiders in toenemende mate het belang inzien van Samen Opleiden”, voegt Dionne toe. “Want met het huidige lerarentekort is elke leidinggevende zich ervan bewust dat het zaak is dat je studenten boeit en hen bindt aan je organisatie. Daarom denk ik dat managementteams op scholen zeker openstaan voor het gesprek hierover. Om dat gesprek op een gestructureerde manier te voeren, kunnen partnerschappen ons instrument gebruiken.”
De tool ‘Draagvlak Samen Opleiden bij leidinggevenden’ bestaat uit een routekaart en gesprekskaarten. De routekaart laat zien dat je vier stappen doorloopt om dat draagvlak te realiseren of te versterken: informeren, urgentie creëren, eigenaarschap creëren en implementeren. Op de bijbehorende gesprekskaarten is bij elke stap aangegeven welke vragen en aandachtspunten van belang zijn. Indien relevant wordt er onderscheid gemaakt tussen nieuwe scholen/besturen en scholen/besturen die al bij het partnerschap zijn aangesloten. Met name de stappen 1 en 4 – ‘informeren’ en ‘implementeren’ – vragen in het gesprek met nieuwe scholen/besturen andere accenten dan bij deelnemende scholen/besturen.
De ontwikkelaars hebben het instrument in hun eigen partnerschappen geïntroduceerd en kregen positieve reacties. “Onze stuurgroep was vooral positief over het feit dat je met dit instrument op een planmatige en gestructureerde manier aan de versterking van de betrokkenheid van de schoolleiding kunt gaan werken”, vertelt Mildred. “Het geeft echt richting. Het is nog niet duidelijk op welke manier, maar we gaan hier in ons partnerschap structureel mee aan de slag.”
Dionne: “Dit instrument sluit heel goed aan bij waar onze werkgroep kwaliteit momenteel mee bezig is, namelijk met de versterking van de betrokkenheid van mensen bij het kwaliteitsbeleid. Daar kunnen ze dit instrument goed bij gebruiken.”
Mildred hoopt dat de tool in het algemeen zal bijdragen aan de integratie van Samen Opleiden in de scholen. “Nu is het Samen Opleiden vaak nog teveel een ‘schooltje in de school’. We hopen dat een sterkere betrokkenheid van schoolleiders eraan bijdraagt dat het meer een geheel zal worden, dat er sprake is van een brede verantwoordelijkheid en dat we zo het maximale uit Samen Opleiden halen.”
[1] Het instrument is ontwikkeld door Dionne Donlou en Margret Peters (Opleidingsnetwerk Samen Opleiden), Rik Jansen (Opleidingsschool Zaanstreek), William Meuleman (Samen in Ontwikkeling), en Mildred Wijma Kolkman (Opleidingsschool IJssel-Veluwe)
Zo’n 70 professionals uit de wereld van het Samen Opleiden namen deel aan het LOCK-traject (2022-2023), georganiseerd door het Platform Samen Opleiden en Professionaliseren. Doel van dit traject was de kwaliteitscultuur in partnerschappen Samen Opleiden een impuls te geven. In de periodes tussen de vier plenaire bijeenkomsten in, werkten de deelnemers in groepjes aan een bepaald zelfgekozen vraagstuk. Ze deden dat onder meer door een product te ontwikkelen dat bijdraagt aan de oplossing van dat vraagstuk. De groepjes werden daarbij ondersteund door drie experts – Miranda Timmermans, Myrte Legemaate en Gonnie Niemeijer – die ook een bijdrage leverden aan de plenaire LOCK-bijeenkomsten. De groepjes hebben acht mooie producten opgeleverd, zodat ook andere partnerschappen kunnen profiteren van de opbrengsten van het LOCK-traject.
