Welke rol kunnen lerarenopleidingen spelen bij het tackelen van het lerarentekort? Op 8 oktober j.l kwam een groep onderwijsdeskundigen bij elkaar in de pabo van Hogeschool van Amsterdam om over deze vraag van gedachten te wisselen met minister Van Engelshoven. Ook Miranda Timmermans was, als expert Samen Opleiden en voorzitter van Velon, uitgenodigd voor deze bijeenkomst. Goed voorbereid arriveert ze tijdig op de plaats van bestemming, waar – wie schetst haar verbazing – ook koning Willem-Alexander aanwezig blijkt te zijn.
“Dat overviel me wel even, want het was niet aangekondigd dat de Koning bij deze bijeenkomst zou aanschuiven”, vertelt Timmermans. “Het leidde me eerlijk gezegd eerst wel een beetje af, maar zijn aanwezigheid gaf nóg meer reden om het beroep van leerkracht en het Samen Opleiden op een positieve manier voor het voetlicht te brengen. Van tevoren had ik mensen uit de voorlopersgroep Samen Opleiden en uit mijn netwerk van Velon gevraagd om ideeën en good practices bij mij aan te leveren, dus ik kwam goed beslagen ten ijs.”
Verschillende onderwerpen passeerden de revue, vertelt Timmermans. “Natuurlijk is er uitgebreid gesproken over de salariskloof tussen po en vo en het belang van een betere betaling van leraren in het basisonderwijs. Dat kan mensen immers stimuleren om voor het leraarschap te kiezen, maar voorkomt ook dat leraren overstappen van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs.”
Ook het bevoegdhedenstelsel kwam aan de orde; dit naar aanleiding van het verschenen advies van de Onderwijsraad ‘Ruim baan voor leraren’, waarin een grondige hervorming van het bevoegdhedenstelsel wordt voorgesteld. “Er is gesproken over het idee van meer gedifferentieerde opleidingsroutes”, vertelt Timmermans, “waarbij leerkrachten bijvoorbeeld een basisbekwaamheid halen en vervolgens verschillende specialisaties kunnen doen. Verder is ervoor gepleit om de overstap van mbo naar pabo te verbeteren, want er zijn veel mbo-studenten die leerkracht willen worden, maar bij de overstap gaat het nog te vaak mis.”
Timmermans heeft tijdens de bijeenkomst de kracht en de waarde van het Samen Opleiden naar voren gebracht en heeft benadrukt dat de samenwerking tussen opleidingen en schoolbesturen/scholen ook in het kader van het lerarentekort van groot belang is. “In Engeland zie je partnerschappen van scholen die zelf leerkrachten opleiden, maar voor de kwaliteit van de opleiding is het juist essentieel dat er aan een partnerschap altijd een opleidingsinstituut deelneemt. De partners bundelen hun krachten om studenten goed op te leiden, maar ook om studenten aan te trekken en na het afstuderen voor het onderwijs te behouden door hen als startende leerkracht goed te begeleiden. Met name de werving en selectie van studenten en het grote belang van inductie heb ik naar voren gebracht. Daarnaast heb ik benadrukt dat het van belang is dat de partnerschappen het Samen Opleiden een regionale inkleuring geven, zodat de uitstroom goed is toegerust voor de eigen regio.”
Maar ook heeft Timmermans een kritisch geluid laten horen. “Samen Opleiden is heel krachtig, maar kan niet alle problemen oplossen, zeker niet als er geen geld bijkomt. De minister wil terecht dat straks alle studenten worden opgeleid in een partnerschap Samen Opleiden, maar dan zal er toch echt extra geld moeten komen. Dat is voorlopig nog een heikel punt.”
