Dit partnerschap kenmerkt zich door samenwerking van vijf VO-scholen die vallen onder verschillende besturen en met meerdere opleidingsinstituten. Het partnerschap is een complex samenwerkingsverband. Door een werkbare infrastructuur en veel aandacht voor inhoudelijke ontwikkeling, is een lerende en onderzoekende cultuur gegroeid.
Onze missie is vanuit gezamenlijke verantwoordelijkheid, duurzaam leraren opleiden. Iedere partner geeft vanuit eigen kleur vorm aan het proces van samen opleiden. Het verduurzamen van samen opleiden krijgt gestalte vanuit een gedeeld beroepsbeeld welke is gekoppeld aan onze opleidingsvisie en opleidingsdidactiek. Ook is er sprake van een sterke verbinding met HR. Wij zijn als partnerschap uniek en van waarde door de volgende drieslag:
Brede oriëntatie op het beroepsbeeld
In de eerste fase van het aankomend docentschap onderscheidt de AOS-ON zich door het aanbieden van een brede oriëntatie op het beroep van docent. Door een gevarieerd aanbod in onderwijssituaties ontwikkelt de aanstaande docent een eigen visie op het beroep en goed onderwijs waardoor passende keuzes worden gemaakt voor de richting waarin de docent zich wil ontwikkelen.
Samen opleiden en samen beoordelen
De AOS-ON verbindt het opleiden van aankomende docenten aan schoolontwikkeling en innovatie, waarbij ontwikkelen van onderwijs – zowel vanuit opleidingsperspectief als vanuit schoolontwikkelingsperspectief – een belangrijke rol speelt. De AOS-ON activeert en stimuleert de ontwikkeling van aanstaande docenten gericht op het doorlopen van een ontwikkelcyclus met een actieve koppeling tussen theorie en praktijk. Aankomende docenten worden in de instituten en op de scholen opgeleid. Een deel van het leren vindt op de werkplek plaats. Expertise vanuit scholen en instituten wordt gebundeld door gezamenlijk opleiden én beoordelen binnen werkplekleren.
Ontwikkelen van een onderzoekende houding
Omdat een onderzoekende houding aan de basis staat van onderwijs- en schoolontwikkeling, heeft de AOS-ON de keuze gemaakt om de academische kop te behouden. Vraagstukken die in ontwikkelagenda’s van de partners staan, worden ingezet als onderwerp voor onderzoek door aanstaande docenten. Door docenten en aanstaande docenten samen te laten werken, ontstaat een wisselwerking in kennis en ervaring. Dit ondersteunt het ontwikkelen van een onderzoekende houding waarbij het cyclisch werken en onderzoekmatig verbeteren van de eigen praktijk ook gerelateerd wordt aan taakgerichte samenwerking en schoolontwikkeling. De resultaten van dit proces worden intern en extern gedeeld.
Hoe verduurzamen wij deze drieslag?
Expertise en kennis verkregen door samen opleiden worden als brugfunctie ingezet bij integratie van onderzoek, inductietrajecten startende leraren en bij docentprofessionalisering. De AOS-ON is verantwoordelijk voor het opleiden van aanstaande leraren, iedere partner heeft vervolgens de verantwoordelijkheid om samen opleiden te verduurzamen met een doorlopende leerlijn voor het inductietraject, verdere professionalisering en inbedding in HR-beleid.
In onze samenwerking staat brede oriëntatie voorop. Met de tweedegraads lerarenopleidingen hebben we voor alle eerstejaars studenten een opleidingsprogramma met als grote vraag: kan en wil ik leraar worden?
De schoolopleiders geven samen met de studenten richting aan het opleidingsprogramma door leervragen te verbinden aan een contextrijke leersituatie. Dat wil zeggen dat we een breed opleidingsprogramma aanbieden waarbij zowel aandacht is voor de complexiteit van het beroep als de context van het beroep van leraar.
Naast een brede oriëntatie is in samenwerking met Windesheim een speciaal traject voor afstandsleren middels een competentiegerichte opleiding. De generieke onderdelen van
de studieloopbaanbegeleiding, dat wil zeggen de leerwerkstage, onderzoek en de generieke vakken onderwijskunde, drama en levensbeschouwelijke vorming, worden aangeboden op de werkplek van de student.
Lerarenopleiders van Windesheim werken samen met lerarenopleiders in de scholen, om studenten te volgen bij leeractiviteiten en vorderingen doormiddel van een portfolio. Anders dan de reguliere studenten die tentamens maken op het instituut, worden de studenten getoetst door middel van een portfolio-assessment op de school. Het portfolio toont de persoonlijke ontwikkeling van de student op het gebied van de bekwaamheidseisen. De studenten beschrijven in hun portfolio de leerwerktaken die zij hebben uitgevoerd en koppelen deze aan theorie. Ook bevat het portfolio beschrijvingen van bijvoorbeeld de sfeer op de werkvloer en de impact van informeel leren.
Wij werken lerend aan vernieuwing om van de AOS-ON een integratieve opleidingsschool te maken. Opleiden, onderzoeken en ontwikkelen worden geïntegreerd om in de voorhoede te blijven wat betreft het ontwerpen van state-of-art opleidingstrajecten. Trajecten die aansluiten bij maatschappelijke ontwikkelingen zoals de regionale aanpak van lerarentekort, ruim baan voor de leraren en loopbaanontwikkeling in Oost – Nederland.
In deze bundel vindt u zeventien goede praktijkvoorbeelden van samen opleiden. Opleidingsscholen kunnen deze good practices gebruiken als inspiratiebron, als spiegel en als aanjager voor de dialoog over het samen opleiden. De beschreven activiteiten zijn zeer divers, maar beogen allemaal hetzelfde: een bijdrage leveren aan de opleidingspraktijk, zodat opleidingsscholen nóg betere leraren afleveren.