Anje Ros en Linda Keuvelaar – van den Bergh ontwikkelden voor de kwaliteitsreeks van het Steunpunt Opleidingsscholen de scan ‘Onderzoekscultuur in de school’. Doe de scan en ontdek hoe het gesteld is met de onderzoekscultuur in uw eigen school.
De scan is bedoeld voor scholen die onderzoek in de school willen benutten om zich te ontwikkelen tot een professionele leergemeenschap. Het is een zelfevaluatie-instrument: scholen kunnen dit instrument zelfstandig gebruiken om de eigen positie te bepalen en acties voor verdere schoolontwikkeling te ondernemen.
De scan is gebaseerd op onderzoek naar de rol van onderzoek in schoolontwikkeling en op literatuur over de professionele leergemeenschap. Uitgangspunt zijn de twee functies van onderzoek als middel voor schoolontwikkeling. Het gaat enerzijds om de feedbackfunctie van onderzoek, waarbij de school onderzoek inzet om onderbouwde keuzes te maken en het beleid te baseren op eigen en bestaand onderzoek1. Anderzijds gaat het om de dialoogfunctie, waarbij het onderzoeksproces leidt tot inhoudelijke gesprekken tussen leraren, tot reflectie op hun gedrag en tot de concretisering van de visie op onderwijs.
De scan ‘Onderzoekscultuur in de school’ bestaat uit acht aspecten. De eerste vier aspecten hebben te maken met de condities om de feedbackfunctie en de dialoogfunctie te realiseren en onderzoek goed in te bedden in de school: 1 organisatie van het onderzoek in de school, 2 de keuze van het onderzoeksthema, 3 de betrokkenheid van het team en 4 de rol van de schoolleider. Twee aspecten hebben betrekking op de feedbackfunctie van onderzoek: 5 een onderzoekende houding en 6 onderbouwd beleid. De laatste twee aspecten hebben betrekking op de dialoogfunctie van onderzoek: 7 de professionele dialoog en 8 visie en kennisdeling.
Per aspect is er een interventiekaart ontwikkeld met interventies om het betreffende aspect te versterken. Er zijn interventies die zijn gericht op de organisatie en interventies die zijn gericht op de cultuur. De interventies zijn gebaseerd op eerder onderzoek in de academische opleidingsschool (Van den Bergh & Ros, 2015; Ros, Timmerman & Van der Steen, 2016).
Scan onderzoekscultuur in de school
Interventies ter versterking van de onderzoekscultuur
Interventiekaart 1. Organisatie onderzoek in de school
Interventiekaart 2. Keuze van het onderzoeksthema
Interventiekaart 3. Betrokkenheid team bij onderzoek
Interventiekaart 4. Rol schoolleider
Interventiekaart 5. Onderzoekende houding leraren
Interventiekaart 6. Onderbouwd beleid
Interventiekaart 7. Professionele ontwikkeling
Interventiekaart 8. Visie en kennisdeling
